Hmunrawn In Chintlang Ah

Hmunrawn In Chintlang Ah, Chin miphun Kale-Kabaw neelrawn an hung phak tik ahhin, hrinphun hme tete ah an i then dih cang i, ‘Chin’ ti hmanh hi an i ti duh tuk ti lo. Anmah an hrinphun phu cio in phu 6 reng lo ah an i then cang. Cu hrinphun hna cu (1) Lai, (2) Zo, (3) Lusei ( Duhlian hrin ), (4) Asho, (5) Masho le (6) Cho an si. Cu pin zong ahcun a dang hrinphun hme tete an um rih.

Shan Sawbua nih a hrem tuk hna caahcun Kale neelrawn ah cun an um duh ti lo i, AD 1375-1400 hrawng ah hin anmah le an phu cio in tlangcung ah an kai. Asinain a cheu hna cu tlangcunglei ah kai loin thlanglei ah an zuang i Yaw ram le Matu ram tiang an phan. Hika hmun hin Chin cu kakip ah an i then dih ruangah min a phunphun an ngeihnak a si.

Zo pawl cu Cimnuai ah an phan i, Lai pawl cu Lailun ah, Hualngo le Lusei cu Seipi ah an phan. Yaw miphun hna cu thlanglei ah an kal i, a tu Yaw ram ah khin an um lan. Asho, Masho le Cho miphun hna cu a cheu Gangaw area in an kal, a cheu Lairam tan in an kal i, thlanglei laitlang ah an phan. A cheu cu Arakan ram le Chitagaung hills tract tiang an kal i, cu hna cu ‘Khyang’ an ti hna. Khyang ti cu Chin ti thiamthiam a si. Masho miphun hna cu a tu i Khami-Chin hi an si i, Paletwa peng ah an um. Cho miphun hna cu Mindat le Kanpalet peng ah an phan. A cheu cu Matupi peng zongah an um ve.

Lai phu cu Falam Hakha le Thlantlang peng ah an i then i, Matupi peng tiangin an phan. A tu i Mara/Lakher miphun hi Lai miphun chung i a ummi an si i, hawi hlanah Lairam ah a kaimi an si caah a cheu cu Tipi ral tiang an lan i, Tipi chung lei ah a ummi cu Mara an ti hna. Cun, India ram chaklei kam Lamka (Churachanpur) peng le Manipur peng zongah tampi an um. Lusei miphun hna cu Mizoram ah an um i Hualngo miphun hna cu Chinram le Nitlaklei (Falam peng) ah an um. Zomi (Paihte) miphun hna cu Tidim peng ah an um. A cheu cu India ram ah an lan i, India ram chaklei kam Lamka (Churachanpur) peng le Manipur peng zongah tampi an um.
Lai miphun thawhkehnak tuanbia. Pu Chawn Kio

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Previous post Khamnak A Um Ko Nain Aizawl Ah Duhnak Langhter A Si
Next post CID (SB) Le AR Nih Hriamnam An Tlaih