Thawngpang Kan Țial Tikah _ Lian Chawn

Thawngpang (NEWS) ti mi hi a tlangpi in phun thum ah ṭhen khawh a si.

  1. Hard News: Ralkap cozah nih nawlngeihnak a lak te hna, tilian, lihninh, meitlang puah, thlichia, ralhrang ruang in a chuak mi tibantuk.
  2. Soft News: Lothawhnak, zuatkhalhnak, IT fimthiamnak a ṭhanchoning, training tuahnak te pawl, a tlangpi in kan thanh mi hi an si deuh.
  3. Popular News: Hihi minthang pawl kong a si. Justin Bieber riit sii a hmang ti te hna, Britney Spears pasal a ngei nolh ti te hna bantuk.

Thawngpang ṭial tikah Who, What, When, Where, How ti mi ai tel peng lai, ti a si. A tlangpi na khenh mi nih na thawngpang ṭial ding mi a fianter lai. Cun thawng na hun ṭial hmasanak para nih a cunglei W panga khi a tlinh lai. A biapi mi kha a hmasa ah na ṭial lai i, a biapi lo cem in na thawng ṭial mi na donghter lai. A fawinak in thawngpang cu Pyramid a linglet in na ṭial lai, ti a si.

Breaking News: Nan cazual nan chuah lai kuakap ah zeidah thawng pical bik a si ti mi kha breaking news cu a si. Mah breaking news hi cahmai pakhatnak bak ah chiah ding a si. A ruang cu thawngpang ciocio ahhin Breaking News le a dang hi a khing ai dang tuk. A man zong ai dang.

Editor’s Style: Cazual a si zong, Mekazin a si zong ah Editor kha a biapi tuk ti cu chim hau lo a si. A bik in format & layout nan tuah mi ah Editor’s Style ti mi nan ngeih a herh. Nan thawng ṭialning le Editor’s Style ti mi hi a biapi taktak, nan careltu nih Editor’s style ruang bak in hihi cuka chuah mi journal, cuka chuah mi mekazin a si ti theih khawh ding a si. Editor’s Style ahhin Time, Newsweek le Readers Digest te hna khi an i dang lai.

Thawng ṭial tikah: Thawng nan ṭial tikah a nai bik thawngpang le a ra lai mi caan ca ah a naih bik thanh ding thawng kha biapi ah nan chiah fawn lai. Lamnai kan ti tikah Africa ram i thimnak kong nakin Lairam chung a cang mi thawng kha theih kan herh deuh mi thawngpang a si. I ralrin a hau mi cu a dikning tein tlangtaar (Headlines) ṭial ding a si. Mizapi an lung la hna seh ti phun in a si lem loin tlangtar kha mersan lo ding a si.

Tanh Hlei Ngeih Lo Ding: Thawngpang nan ṭial tikah ṭanh hlei mi nan ngeih ahcun nan cazual cu a ram a bi ngaingai lai. Cucu Media phung zong a si lo. A sining tein ṭial kha kan rian a si. A cheu thawngpang cu a keneh zulh peng a hau mi an um fawn lai. Nan careltu caah a dongh tiang nan zulhpiak hna a hau.

Hmanthlatu le Ngeitu: Thawngpang ṭial tikah hmanthlak ai tel ahhin a fer. A dik bak ti zong a fiang. Hmanthlak a ngeitu langhter khawh le a thlatu langhter chih khawh ahcun a ṭha chinchin. Min langhter ṭih a nun bel ah i fimkaan a hau. Mah pumpak nih thlak mi a si ah a fer khun.

Chirhchan kong ah: Thawngpang kan ṭial tikah ṭih a nung tuk mi ralrin awk taktak a si lo mi ahcun chirhchan ṭha tein ṭial phung a si. Cucu thawngthanh bu nih a zulh phung ziaza (ethics) a si. Chirhchan kan ṭial tikah fiang tein ṭial ding a si ko. Tahchunhnak ah, Ch: The Mirror, Internet, Crd., hei ti bantuk men in ṭial hi a si te a si lo mi a si fawn. A nithla he tling tein ṭial chih ding a si.

Min le A tawinak in hman mi kong ah: Min ka ti mi ahhin khua min, minung min te pawl a si. Hihi palh lo bak a hau. Anmah nih an hmanning kha fian bak a hau. Khua min le minung min palh lo i zuam ding a si. Cun a tawinak lawng in caṭial lo ding. Tahchunhnak: TABC, HBA ti lawng in hman lo ding a si. Hakha Baptist Association (HBA) tiah hman i a hnu i a herh nolh bel ahcun HBA ti lawng na hman zong ah careltu an i fiang cang lai.

Thawngpang kheet ding: Thawng nan ṭial tikah an in pek mi hna le Internet maw Journal maw i nan hmuhning bak in ṭial put le i tlen viar ding a si lo. Kha chung khan ṭha tein nan thim lai. Famu thim in nan thim lai. Cu lawnglawng ah nan thawngthanh mi nih careltu ca ah a sunglawi mi thawng a pek hna lai.

Holh hman kong ah: A si khawh ahcun Laica in chuah mi a si caah miphun dang holh cawhpolh lo deuh in chuah khawh cu a herh rua, ka ti. Kan holh i a um bak lo mi tu cu zeiti awk a ṭha lo, a pial mi holh te hna zong hrial ah a ṭha. Lai kokek holh heih hman ding a si kha ti phun bel in pipu holhthuk le phungthluk bia te hna heh law tiah telh chih bel a herh lem lo. Thawngpang cu aho paoh nih rel khawh ding in ṭial khawh a biapi.

Thawngzamh man: Cazual a nunnak cu thawngzamh man a si. Thawngzamh man hi i deet phung zong a si lo, Laimi bel hi thawngzamh man pek te pawl kan lung a fiang lo tuk rih.

Kai lawm
Lian Chawn
+++
The Lairam Times Vol 1 Issue 1

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Previous post Kan Țial I Thleng Hlah Seh, Rev. F. Za Thang ( Church Pastor, Olive Baptist Church, Halkha)
Next post Ralzaam Authawng Phun Hnih – Markita Mualhlun